อุบลฯ การจัดพิธีบวงสรวงและสมโภชน์พระบำรุงราษฎร์ จูมมณี การก่อตั้งอำเภอพิบูลมังสาหาร ครบรอบ 160 ปี 
วันที่ 6 ธันวาคม 2566 ณ อนุสาวรีย์พระบำรุงราษฎร์จูมมณี อ.พินูลมังสาหาร จ.อุบลราชธานี ข้านายสมมาฏฐ์ โพธิ นายอำเภอพิบูลมังสาหาร พร้อมด้วย ข้าราชการ ทุกหน่วยงาน กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้นำชุมชน คณะครูอาจารย์ นักเรียน นักศึกษา ประชาชนทุกหมู่เหล่า ใน อ.พิบูลมังสาหาร พร้อมกันในบริเวณพิธีแห่งนี้ ขอกล่าวคำสดุดีแด่พระบำรุงราษฎร์ จูมมณี พระบำรุงราษฎร์ จูมมณี นามเดิม เจ้าธรรมกิติกา จูมมณี หรือท้าวธรรมกิติกา จูมมณี เกิด ณ เมืองอุบลราชธานีศรีวะนาไล ประเทษราช จ.อุบลราชธานี ในปัจจุบัน ในปี พ.ศ. 2357 จุลศักราช 1176 เป็นบุตรของพระพรหมราชวงศา กุทอง เจ้าเมืองอุบลราชธานี คนที่ 3 กับหม่อมหมาแพง มีพี่ น้อง ร่วมบิดามารดาเดียวกัน 4 คน คือ นางคำชาว ท้าวโพธิสาราช เสือ ท้าวสีฐาน สาง และท้าวธรรมกิติกา จูมมณี พระบำรุงราษฎร์ จูมมณี เป็นหลานของเจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงศ์ ผู้ก่อตั้ง เมืองอุบลราชธานีศรีวะนาไล ประเทษราช เป็นเหลน ของเจ้าพระตา เจ้าผู้ครองนครเขื่อนขันธ์กาบแก้วบัวบาน จังหวัดหนองบัวลำภู ในปัจจุบัน ซึ่งสืบเชื้อสายมาจากเจ้าปางคำ แห่งราชวงศ์เชียงรุ่ง สิบสองปันนา ชีวิตครอบครัวพระบำรุงราษฎร์
จูมมณี มีภรรยา 3 คน และบุตร 15 คน สืบเชื้อสาย เจ้าพระประทุมวรราชสุริยวงศ์ ผ่านทางสายสกุล สุวรรณกูฏ พระบำรุงราษฎร์
พระบำรุงราษฎร์ จูมมณี ได้ดำรงตำแหน่งเจ้าเมืองพิมูสมังษาหาร คนแรก ในขณะมีอายุ 49 ปี ท่านมีความมุ่งมั่นตั้งใจสามารถสร้าง บ้านกว้างลำชะโด จนเป็นเมืองพิมูลมังษาหารได้วางรากฐานต่างๆไว้ให้ชาวเมืองพิมูลมังษาหาร จนเป็นดังเช่น เมืองพิบูลมังสาหาร ที่มีความเจริญรุ่งเรืองวัฒนาถาวรในปัจจุบันนี้ ปี พ.ศ. 2430 พระบำรุงราษฎร์ จูมมณี ถึงแก่กรรม ด้วยโรคชรา ณ เมืองพิมูลมังษาหาร สิริอายุได้ 73 ปี ซึ่งท่าน ดำรงตำแหน่งเจ้าเมืองพิบูลมังสาหาร 25 ปี หลังจากนั้นได้มีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงโปรดเกล้าฯ ตราพระราชบัญญัติการปกครอง ท้องที่ ร.ศ. 116 พ.ศ. 2440 ขึ้น ทางราชการจึงได้ลดฐานะ เมืองพิมูลมังษาหาร เป็น อำเภอพิมูลมังษาหาร ขึ้นกับ จังหวัดอุบลราชธานี และตำแหน่งเจ้าเมืองก็
เปลี่ยนแปลงเป็น นายอำเภอพิมูลมังษาหาร ปี พ.ศ. 2482 ทางราชการได้เปลี่ยนชื่อ อ.พิมูลมังษาหาร เป็น อำเภอพิบูลมังสาหาร เฉกเช่นในปัจจุบันนี้ ด้วยสำนึกในพระคุณ ความดีงาม ความภาคภูมิใจต่อบรรพบุรุษ หน่วยงานราชการทุกหน่วยงาน ภาครัฐ ภาคเอกชน พ่อค้า ประชาชน ชาวอำเภอพิบูลมังสาหารได้ร่วมกันสดุดีเชิดชูเกียรติ รำลึกถึง แสดงความกตัญญูกตเวที ต่อบรรพบุรุษพระบำรุงราษฎร์ จูมมณี โดยการแสดงออกถึงความสมัครสมานสามัคคีของชาวอำเภอ พิบูลมังสาหาร อย่างแท้จริง ให้เด็ก เยาวชน ประชาชนชาวอำเภอ พิบูสมังสาหาร รุ่นลูกรุ่นหลานได้รำลึกถึง เรียนรู้ ถ่ายทอดประวัติ ความเป็นมาพระบำรุงราษฎร์ จูมมณี ผู้ก่อตั้งเมืองพิบูลมังสาหาร สืบต่อไป
ผอ.สมเดช ทองปัน รายงาน
